Gilmana Bushati: 'Nana s’ka dashtë kënd tjetër ma shumë se ty'

Nëpër gjumë dëgjoi të binte telefoni i shpisë. Me përtesë ngriti krytin e ashtu me sytë gjysë mbyllë gjeti telefonin e vet dhe hapi për me pa sa ishte ora. Veç tetë e gjysë, nuk e kishte ndër mend me u çu me e kapë. Prej më së një viti i kishte thanë vedit që kishte me e heqë numrin e shpisë, nuk i duhej gja. ishte ba mjet i bezdisshëm. ‘Vetëm për një euro mund të blesh një telefon teknologjia e fundit, abonimi me kaq e aq datë, ju lutem shpejtoni se oferta mbaron’; ‘Një makinë e sapo dalë nga fabrika me vetëm treqind e njëzet euro muaji, ua sjellim në shpi’’; ‘Dyert e hapura për këtë apo atë formacion...’ e shumë tërr tërrë tërre të tjera.

Herët e para u ishte përgjigjë me mirësjellje, u thoshte jo ofertave, pastaj filloi t’i gënjente, herë herë i gërmushej, e pastaj pendohej ‘gruje, punëtorë si puna jote, fitojnë bukën, njësoj si ti’. Pastaj ashtu si ishte nëpër endjen për me fjetë, imagjoi se prej cilit vend të varfën të botës i vinte telefonata. Të rinjë, gra, burra të tana moshave, që rrijnë para kompjuterit me orë të tana dhe klikonjnë numërat që ia jepte kompania dhe fillonin me folë për prodhimet e tyne, tu rujtë qetsinë gjatë telefonatës e ndoshta mbas saj t’u shkapetë, sigurisht varej prej përgjigjes. ‘Ku më çon mendja edhe mu’, dhe u kthy në krahun tjetër me gjetë pak gjumë. Por u ngrit me furi, gati për me e sha tjetrin matanë telefonit, i cili rifilloi ritmin e tij.

-Po - ...një 'po' e thatë dhe kambëngulëse me tregu se fort e kishin shqetsu.

-Bana nadja e mirë të pastë nana. Si fjete? Më fal që të shqetsova... - tha zani melodioz e melankolik n’anën tjetër.

-He maj nanë, si ke ndje ti? - zani ndryshoi menjiherë tonalitet dhe iu hapën sytë.

-Të kam shkru qysh mbramë një mesazh në telefon, por meqë e pashë që nuk e ke lexu, të mora te telefoni i shpisë – u justifiku tjetra.

-Ça ka ndodhë? - u tregu e padurushme Bana.

-Nana Ija na la mbramë. - tjetra e uli pothujse krejt zanin te shkronjat e fundit.

-Ah...hëm...po më vjen keq...s’di se ça me të thanë

-Jo, mos thuj gja, deshta me e nda me ty, kaq.

Bana i kaloi një e mërdhitun e lehtë nëpër trup. Kishte ikë nga kjo botë dhe nga bota e saj, ajo gruja e vogël, shtatimtë, sytë e qeshun nuk i ishin largu prej mendjes. Sa e kishte dashtë fort ajo, nuk dinte ma me e thanë as me e mendu, veçse ndjente të ftohtë. Tjetra n’anën tjetër të telefonit priste një fjalë patjetër, por...

-E di që ju të dyja nuk keni shku mirë kohët e fundit, por gjithësesi nuk e di, aq e vështirë sa ka kenë ajo, prapë të ka dashtë.

-Nanë, nuk asht momenti tash, thjeshtë nuk e di se ça me ba për ty në këto momente.

-Asgja zemër, asgja, thjeshtë me folë me ty më ban mirë.

-Kur e keni lanë ceremoninë?

-Muhabet i gjatë... -

-Pse? Pse asht muhabet i gjatë? Ma thuj...

-Po ça me të thanë, na e ka lanë korinë mbrapa.

-Pseee? - Bana u ba kurioze. Ija nuk i kishte folë asnjiherë për dekën Banës kur ishte e vogël, por e kishte marrë me vedi në vorre. Ndalej te vorri i s’amës dhe i t’atit. Asnjiherë te ai i të shoqit. ‘Për ‘te ka kush kujdeset’, dhe ia kishte lanë pa shpjegu e pa ia tregu se kush. Atyne të dyve u fliste si me kenë njerzit që i fliste në rrugë. Asnji lot në sy. Kur ktheheshin, mbasi lanin mirë e mirë durt, i thoshte ‘ky asht sekreti jonë, mos i thuj as nanës e as babës tand, more vesht zemër’.

Banës i shpëtoi nji lot tu u kujtu për këtë pjesë, por nuk e dha vedin në telefon dhe priste prej tjetrës përgjigjen, e cila hezitonte...

-Po i ka kry tana vetë.

-Si?

-Po tana vetë. Mbramë kur u ba keq, mbërritën djemtë e atij që ka zyrën e funeraleve në lagje, nuk e di se çka ka folë me ‘ta e kur. Ndejtën tanë natën para derës së dhomës së gjumit, e ajo brendë, vetëm. Na thirri një nga një me na thanë nja dy tre gjana e na ka nxjerrë jashtë prej dhomet. Ka dekë vetëm. Djemtë e atij hynin tesh e parë brendë, kur e kuptunen që kishte mbaru, thirrën Marijen. Ajo e lau dhe e pastroi. E veshi me teshat që i kishte lanë gati dhe MarIja e dinte se ku i kishte vue. E varrosën mbramë për hanë. Nuk na la kohë me qa, se u çoroditme prej tanë asaj shpëjtësie që u krynen gjanat.

‘Faikut, atij, ia paska besu edhe dekën’, mendoi Bana dhe nuk u arrit me u ngashëru ma shumë se loti i maparshëm. ‘Kur plakesh veç dy njerz të duhen, njeni që din me la dhe tjetri që din me punu tokën’, iu kujtunen fjalët e ijes, ‘fmIja, fmitë, sado të rritun e të plakun, sado shumë me pasë, nuk arrijnë me i gjetë këta të dy, që dinë me u kujdesë për trupin kur ka me u lëshu’.

-Ka lanë amanetet e veta, e kishte mendjen xixë kur fola me ‘te...

-Nanë nuk du me ditë për amanetet...si ndjehesh ti?

-Po ka lanë edhe një gja për ty të pastë nana, as për këtë nuk don me ditë?

-Për mu?

-Po, një kuti kartonit, ka diçka brendë për ty, më tha mos me e hapë deri sa të vish.

‘Te kjo kutia këtu sipër kam futë tana fotografIjat e tuja që t’i kam ba për çdo ditëlindje, kur të rritesh ke me i marrë e me e pa vedin’, i tregonte me gisht Ija një kuti që e mbante me kujdes në fund të një rafti. Ajo pa lejen e ijes e kishte hapë njëherë kutinë dhe kishte pa vedin qysh një mujshe e deri kur kishte kenë nandë vjeçe. Datat e shkrume me kujdes me dorë pas fotove. Por herën tjetër që kishte dashtë me e hapë prapë kutinë, i kujtohej, kishte kenë në vit të dytë të gjimnazit, nuk e kishte gjetë ma kutinë te vendi që ajo dinte.

-E di e di atë kuti, ka fotot e mia kur kam kenë e vogël – iu përgjigj ajo.

-Fotot e tuja m’i dha në dorë mes dy gjanave të tjera, kështu që duhet te jetë ndonjë gja tjetër - iu përgjigj e ama e cila nuk e la me u përgjigjë se shtoi -Po të la tesh se dona me shtru një drekë të vogël në kujtim të saj e duhet me organizu nja dy tre gjana.

-Mirë pra nanë, hajt se tash të marr në darkë me folë ma gjatë, e mbaje vedin.

-Po, po, pa merak zemër, më bajnë mirë fjalët tuja.

Bana e uli receptorin e telefonit dhe shkoi në kuzhinë të bante kafen e së dielës. Ndërkohë që kafja po bahej, u vesh dhe ngriti pak ngrohjen e shpisë, bante shtatëmbëdhjetë gradë brendë, por kishte shumë ftohtë. Ndërkohë që mori filxhanin e madh të kafes, u shtri në divanin e sallonit dhe u mbulu prapë me një batanije të hollë.

I përziheshin imazhet e fjalët Ijes, ‘nana s’ka dashtë kënd tjetër ma shumë se ty’, iu kujtu që ia pat thanë njiherë, nuk e kujtonte tani kohën, para apo pasi të mbaronte universitetin. Po hanin drekë të shpija e saj, atëherë Banës i ishte dukë si pjesë llastimit, por tani që iu rikthy në kujtesë i dhimbti. ‘Ajo ka pasë pra shumë fëmi, nipa e mbesa, nji jetë plot, pse më ka dashtë aq shumë? Thu ka me më ndodhë edhe mu njisoj, me pranu që në jetë kam dashtë veç nji njeri. Po deri tesh cilin du unë?’ Bana u sjell e nuk gjeti nji përgjigje. Kjo e trishtoi.

Iu rikthy buzëqeshja kur kujtoi se si Ija e merrte me biçikletë. Në kosh para kur ishte e vogël, pastaj te samari mbrapa kur u rrit. Shpesh herë kur delshin të dyja bashkë, sigurisht pjesën që mbante mend, Ija i thoshte ‘s’ke nevojë me i thanë tyt ‘etit se ku ishim sot, janë sekretet tona, ai nuk i kupton, kështu që asht e kotë për me ia shpjegu, lodhim frymën kot’. Ija nuk e kishte me qejf t’atin dhe ky i fundit njisoj. Nuk lenin rast pa u grindë. ‘Po nëse nuk kuptoheshin pse e kishte martu të bijën me at’ njeri?’- kishte pytë disa herë vedin Bana, e tani i dukej sikur dëgjonte mbas krytit përgjigjen e zakonshme të ijes ‘ehhhhh’.

Pastaj erdhi Pandi. ‘Ke pranu shumë prej marrinave të mia, por lidhjen me Pandin nuk e kapërceve dot e të kapi inati me mu’, iu duk sikur i foli ijes. ‘Sa vjet nuk folëm bashkë për këtë lidhje, shumë. Po shumë. Secila n’anën e vet. Dhe nuk më çove fjalë se po ikje. Kjo tregon se nuk më ke dashtë ashtu si më pate thanë’, dhe nji shkulm zemërimit e kapi Banën. U ngrit.

E kishte lanë nji kafe me nji kolege punet. Kjo ishte gjaja ma e nevojshme në këto momente. Nji kafe jashtë shpijet me iu largu mendimeve. ‘Më ke lanë diçka? Unë deri para pak vitesh i di tana sekretet e tuja, por asnjiherë nuk më ke thanë që po përgatitshe për mu diçka. Apo je pendu për kohën që më le jashtë vedit dhe kërkon me të falë?’, dëgjoi zanin e vet në kry, ndërsa kërkonte nëpër raft nji fustan.

Aty ju kujtu fotoja e saj e vogël me nji fustan. Duhej të ishte i kuq, por fotot bardh e zi, ai dukej ma shumë si gri, se sa i kuq. ishte nji nga fustanet e para që i pat ba dhuratë Ija. E që atëherë, për çdo ditëlindje e kishte nji fustan dhuratë. Por i pari kujtohej. Shpesh e kishte pa atë foton. Nji ftyrë e rrumbullakët, me flokët e lëshume për sup dhe goja vesh me vesh. ishte në parkun e qytetit, i vetmi park ku të gjithë delnin me familjet e tyne, të veshun bukur, dhe gati për fotografin e parë që i priste para nji shkurreje apo te nji stol betoni.

Veshi fustanin e parë që i zuni dora. E kuptoi që kujtimet me Ijen nuk kishin me e lanë vetëm sot. Por ajo kishte nevojë për pak ajër. Ndoshta ai mungonte nëpër shpi, që mezi po priste me dalë. ishte vonë. E mori kolegen për me e lajmëru për vonesën dhe shpejtoi të kapte metronë.

U ulën në një nga kafentë e Kopshteve të Luksemburgut dhe porositën ekspres. ishin të gatshme për me fillu thashethemet. Për këtë kishte nevojë me kriju pak hapësinë mes saj dhe lajmit për ikjen e ijes. Por nuk ia doli dot, pasi në nji moment kur asnjena nuk fliste, dëgjoi vedin tu i thanë koleges.

-Mbrëmë humba gjyshen, nënën nga ana e mamasë.

Tjetra e dëgjoi si pa interes, pastaj kur e kuptoi randësinë e asaj që sapo i kishte thanë Bana, u ndërgjegjësu dhe me një shprehje pikëlluese i tha:

-Oh çfarë më the e dashtur... A je mirë? A mund të bëj diçka për ty? Po pse nuk ma the në telefon, mbase kishe nevojë të qëndroje vetëm. Oh e dashur, ngushëllimet e mia. - gati u ngashërye Polinë.

Bana u prek nga fjalët e koleges. E kuptoi që nuk kishte ma hapësinë mes saj e dhimbjes së humbjes dhe gati po ngashërehej. U ndje e braktisun në këtë cep të botës. Ktheu filxhanin me fund, edhe pse s’kishte ma kafe në ‘te.

-Po ti a do të shkosh në Shqipëri për ceremoninë? Mbase mamaja jote ka nevojë që ti t’i jesh afër...

-Jo, nuk dua të shkoj.

-Mos çaj kokën për punën. Merr në telefon nesër në zyrë thuaji që je e sëmurë, shkoj unë te doktori im ia shpjegoj si qëndron puna dhe ai më jep raport për ty, veç më lër kartën tënde të shëndetit.

-Jo, jo, nuk bëhet fjalë. Ajo nuk ka dashur ceremoni tradicionale. Është varrosur sot në të zbardhur. Ka qenë dëshira e fundit e saj.

E biseda kaloi të kujtimet që Polinë kishte për gjyshen e vet, atë që kishte njohë. Bana në një moment e kapi vedin tu mendu për historinë e gjyshes së tjetrës dhe u shkund. Kishte nevojë për me folë për ijen.

-Ka lënë diçka edhe për mua, ma tha em amë sot.

-Moosss, oh çfarë më the, sa bukur...ajo ka lënë diçka edhe për ty? Edhe pse kishit pesë vjet pa folur? Fantastike. Ti e di që këto zonjat, bëjnë sikur nuk kanë gjë dhe janë të varfëra, por gjithmonë e gjejnë diçka për t’ia lënë njeriut më të dashur? E kur do të shkosh?

-Si gjithmonë, në verë, nga fundi i korrikut. - iu përgjigj.

Polinë nuk foli, për një moment. Mbështeti gushën në pëllambë dhe foli si me vedi, por me zë të lartë.

-Një xherdan floriri i vjetër sa ajo vetë, punime të hershme, të atyne artizanëve që punonin me dritën e qiriut...o Zot Bana...e kur të shkojmë te festa e Danielit në shtator, ti me një fustan gjithë lule dhe me një gjerdan rreth qafës të mrekullushëm. Ke për t’i lënë të gjithë me gojë hapur Ose prit...byzylyk, dy gjarpërinj të rrokur me njëri-tjetrin në përjetësi...uaaaa sa i bukur.

-Polinë, mos ëndërro me sy hapur. Nuk besoj që gjyshja ka pasur mundësi për të blerë gjerdanë apo byzylykë, është rritur dhe ka rritur breza me bukë e ujë e shpesh u ka munguar edhe buka Ka punuar nëpër fabrikat e shtetit. Pas vdekjes të të shoqit ka rritur e vetme pesë fëmi...

-E dashur, nuk po bëj përralla, thjeshtë po imagjinoj...jemi nga ajo kategori njerëzish që kurrë nuk na bie llotaria, por pse ta përjashtojmë veten nga historitë e trashëgimisë.

-Nuk u besoj shumë as trashëgimive. Te ne burrat trashëgojnë, gratë marrin mbrapa veç jetën e tyne dhe kaq.

-Bana mos u mërzit, nuk ka shumë ndryshime edhe këndej nga ne. Mamaja ime vetëm se u martua me një portugez, i cili ishte me një ngjyrë lëkure pak ma të mbyllur se e jona, si trashëgim i lanë vetëm tre piktura pa pikën e vlerës.

-Shkojmë e hamë diçka, se erdhi koha e drekës?

-Çfarë të duash e ku të duash, por ke për të paguar ti, se unë kartën time e kam me minus.

-Pa merak, por më premto që ke për të më treguar se si shkoi historia me Ben.

Polinë qeshi me të madhe dhe të dyja vajzat u ngritën nga bari në kërkim të nji restoranti që ende nuk e kishte mbyllë shërbimin e drekës.

***

Kur u kthy në shpi, Bana e mori t’amën në telefon, por ajo nuk e hapi. Dikur ajo i shkroi nji mesazh ku i tregonte që ishte e zanun dhe kishin me folë nga darka. Por as në darkë nuk u ba e mundun me folë. ishte bosh. Nuk dinte çka me ba. Largësia me njerzit e saj në këtë ditë ia boshatisi edhe mendjen. Shkoi me fjetë. E vetmja gja që mundej me ba n’ato momente. As libri nuk e mbushi. E la në nji anë dhe pa fikë dritën e abazhurit, iu kujtu Pandi. ‘pëëëfff, idiote...a thu ishte gabim që duhej me e ba?’

U zgju në mes të natës. Pa orën, dy e natës, nuk asht keq, por deri në orën gjashtë çka kishte me ba. Libri jo, filmat jo, me kënd me folë jo...hapi telefonin dhe pa mos i kishte shkru e ama, e vetmja që mund t’i ketë shkru. 

Dhe aty ishte nji mesazh i gjatë, i shkrum plot gabime, e ama patjetër ka kenë tu qa kur e ka shkru. ‘Nuk e di pse na e bani nana këtë gja kështu, tesh tanë qyteti e ka marrë vesh që asht varrosë pa kërkend e flasin e stërflasin se pse e ka varrosë Faiku, bajnë lidhje të shkurta, ata fjalët që fliteshin për lidhjen e saj me këtë burrë, tesh janë ba ma të forta dhe nuk mundem me i duru. Nuk e di tesh a qaj prej dhimbjes apo prej marres. Yt at’ tallet me ijen e me kujtimin e saj, ai duket sikur a liru prej nji ekzistence të bezdishme, e ka harru se ishte ajo që e shpëtoi për nji qime kur kishte konfliktet në shpinë e vet. Vllaznit mezi hapin gojën. Dreka ishte e tmerrshme. Pa i pushu trupi në tokë kanë fillu me u grindë se kujt i takon shpIja, se çka kanë me ba me gjanat që ka lanë. Kërkunë me ia hapë kutinë që ka lanë për ty. U thashë, që asht për Banën e pikë. Ndërsa yt at’ shpreson që ta ketë lanë ty shpinë e kështu që na, dan me thanë ai, bahet me dy shpIja. Më thotë, të paktën peshoje ose tunde mos dëgjohen zhurma çelësash. Ndihem e pafuqishme, këta nuk më lanë me e ndje mungesën e nanës, se ma zevëndësojnë me gjanat që s’kanë lidhje hiq me jetën, me atë që iku, me kujtilet e saj, veç me cmirën e tyne me zhvatë atë që nuk asht ma, e ke me zhvatë, atë që mezi na ka rritë’.

Bana hapi kompjuterin, gjeti biletat vajtje-ardhje, nisja ishte diku nga ora katër e mbasdites. Kështu që kishte mundësi të punonte. Pastaj i la kartën e shëndetit Polinës, që t’i merrte nji javë raport, doktori i saj ishte shumë kërkus, prandaj preferoi ta bante doktori i tjetrës. i shkroi të atit nga dreka, ‘në ora gjashtë mbasdite hajde më merr n’aeroport’. Diku nga ora tre ai iu përgjigj ‘po s’ke nevojë me ardhë kaq me urgjencë të pastë baba, Ija iku, e varrosi Faiku’. Përgjigja e saj ishte e preme, ‘nëse nuk vjen dot marr taksi’. Mbrojtja që kishte pasë ajo gjithmonë prej ijes i kishte ba vend përdorimit të kësaj gjuhe të preme me t’atin, i cili n’anën tjetër u përgjigj vetëm me nji ‘patjetër’.

Në gjashtë e gjysëm të mbasdites ajo udhëtonte me t’amën e t’atin drejt qytetit të saj të lindjes. E ama e kishte përqafu si njeriu që sapo ia kishte shpëtu jetën. Me t’atin ishin shtërngu dursh, asgja ma shumë, asnjiherë. Ndërsa hipte në makinë ai nuk harroi me tregu ‘inatin’ e tij për lidhjen e fortë që kishin pasë dikur Ija me të bijën ‘iku pra, qe, dhe asnji fjalë nuk të çoi, edhe pse të ka dashtë fort’. Ai kishte harru që tashma ishte shumë vonë me marrë pushtetin mbi ‘te e përpjekje tejet e dështume me hedhë baltë mbi ijen. Nuk ishte hera e parë që e bante, ato të dyja, ishin mësu me këtë lloj gjuhet, prandaj nuk u bante ma përshtypje. Por Bana, nuk i la hapësinë. ‘Kam ardhë për vedi e për nanën, tjerat të lutem mbaji për vedi’ dhe u mbështet në sediljen e mbrapme të makinës.

Kishte kenë e ithët me ‘të, jo aspak, Bana u ndje mirë që ia tha atë që kishte mendu në moment dhe pa i zgjedhë fjalët. E ama ia shtërngoi dorën dhe nuk folën përgjatë tanë rrugës. ‘As vjet që isha nuk u përpoqa me taku, e për çka, për nji Pand, historia me të cilin mbaroi ashtu siç kishte fillu, shpejt. Apo nuk më la krenaria? Ajo me këtë mut krenariet që kam, po më këtë ajo më ka rritë. Nuk ma kanë mësu këta që kam në makinë. Po sa më ka mungu? Krenaria nuk i zëvendëson mungesat, ajo më la vetëm, nuk më la rrugë me shku te ajo para se me ikë prej kësaj bote...mjaft, pusho...shif rrugën e mos mendo ma gjatë, gabimet nuk rregullohen, deka i mbyll tana mundësitë...’

Sigurisht që ndjehej fajtore, por ndërgjegja e saj nuk kishte me e ndihmu me u çliru prej peshës së randë, ajo i kishte thanë veç nji fjali, me nji za të butë e të qetë ‘shko në shpi’ dhe këtë kishte ba, kishte marrë rrugën. Ajri në makinë po bahej i randë ashtu si heshtja prandaj në nji moment, i tha t’atit ‘para se me hy në qytet na ndal për nji gja kafe diku, në nji vend të ngrohtë’. i ati i propozoi me hangër ma parë diçka të shpejtë e pastaj kafen.

-Në drekën që shtrume dje, gati janë rrahë vllaznit e kësaj për shpinë e Ijes, se kush me e marrë, thu se shpIja e saj i takon vetëm atyne dhe jo edhe vajzave – filloi i ati, bisedën, pasi mbarunën së ngrëni dhe po prisnin kafen.

Dukej që ai ndjehej i kënaqun për mosmarrëveshjet mes familjarëve të Ijes edhe pse bante sikur kishte mbetë keq në at’ situatë. Në fund të fundit, ai e kishte dëshiru me shumë zemër nji situatë të tillë, ashtu siç kishte ndodhë edhe ma parë. i Bahej zemra mal, sidomos kur ishte Ija gjallë, nuk lente kohë pa ia përmendë sa keq shkonin fëmijët e saj me njeni-tjetrin. Por ajo vetëm i shikim i hidhte dhe ai ulte kryt dhe mbyllte gojën, ose kur kishte mundësi ndryshonte rrugë.

-Nuk më interesojnë grindjet e askujt. Nuk jam ma e vogël mos me i kuptu sjelljet e njerzve, e sidomos t’atyne me të cilët jam rritë.

E ama e ciku me kambë nën tavolinë. E kuptoi që tjetra nuk kishte nevojë edhe për nji grindje tjetër, pasi grindjet e nji dite ma parë, apo historitë e tyne të gjata, nuk i interesonin në këtë moment, biles kishin me e lodhë. Bana e la. Por duket që edhe i ati nuk kishte dëshirë ma me e zgjatë këtë temë.

Deri në shpi nuk folën për gja tjetër, veç për kohën, që edhe pse vjeshtë, ende bante nxehtë, për shkatërrimet e betonimet e reja nëpër qytet, i cili po kthehej gjithnji e ma shumë në nji karikaturë të vetes, tu i humbë tana gjurmët e gjuhët e dikurshme.

Rrugës për te lagja e vet, iu kujtunen ato dy ditët që kishte qa te shpIja e ijes. Vetëm te ajo kishte pasë mundësi me qa e me gjetë e ngushëllim. Asaj ia kishte tregu, vetëm me atë kishte pasë mundësi me folë lirshëm, sepse aq lirë e kishte rritë. Kishte qa ma shumë prej shëmtisë së aktit, të dhimbjeve që kishte provu, se sa prej marres. Tjetri që hiqej si njohës i mirë i ‘femnave’, nga ata ‘gangsterat’ e ‘vagabondat’, për të cilin andërronin gjysa e vajzave të qytetut, e kishte ba me u ndje keq, sepse, ashtu siç i kishte thanë edhe ijes, ‘nuk kishte ditë’, ai ishte kujdesë veç për vedin e jo për ‘te. Ta dinte atëherë i ati, sigurisht që kishte me e pasë hangër nji dru të mirë, e ama s’kishte me pasë folë, por e dinte si tani, që rrugëve të qytetit kishte me pasë ecë me kryeulë, sikur e kishte të shkrume në ballë, që e kishte të bijën ‘kurvë’. Ndërkohë që po ngjitej për te dhoma e vet qeshi me vedin, ‘pse e ama nuk ishte si Ija, a nuk ishte e bIja e saj, ajo nuk kishte kenë kurrë si e ama’.

-Banë tash ta jap nesër atë që ka lanë Ija për ty, se e kam lanë te shpija e teze Mirës dhe nuk kisha mundësi me e marrë sot - i tha si në vesh e ama dhe u largu për me shku secila me fjetë nëpër dhomat e veta.

-Pa merak nanë, nuk e kam me urgjencë...po nëse nuk je e lodhun, eja të rrimë pak bashkë...eja në dhomën teme.

Tjetra sikur kishte pritë veç këtë fjali, se ftyra menjiherë mori shprehje ngazëllimit, nga ai dëshpërim që shprehte ma parë. Ndejtën deri vonë tu folë për jetën e tyne, për mungesën që kishte me pasë Ija tani e mbrapa. Tashma asaj, edhe pse në nji moshë me kenë vetë gjyshe, i mungonte jo vetëm nana, por edhe ‘mbrojtja’ që kishte pasë prej saj tanë jetën.

-Uhhh, shkoi tre e natës...nuk e paskena pa kohën që ka ikë kaq shpejt...

-Nuk më shqetson nanë, rrimë nëse ke qejf...

-Jo, jo, flejmë, nesër pres gra për ijen...ti s’ke nevojë me ndejtë me ‘to...çka ke qejf me ba nesër?

-Ta thashë, kam ardhë vedi e për ty, nëse ke dëshirë rri me ty me pritë gratë, nuk më gjen gja...nëse jo, kisha dashtë me shku ndër vorre, veç nëse e din vendin ku e kanë çu...

-Jo, jo, çka don me ndejtë me ne, e di që nuk të pëlqejnë këto gjana...prit se më duket e kam në xhep vendin ku e varrosëm dje, se as unë nuk e mbaj mend përmendsh...ma dha djali i atij..

Bana qeshi me vedi dhe për me e mbyllë bisedën disi me humor e pyti me qëllim t’amën...

-Djali i kujt maj...

-I atij maaa edhe ti...

-Hajt ma thuja emnin se Besa ka shku me fjetë e nuk na dëgjon...e kishte fjalën për t’atin...

-Mos më ban me folë edhe ti ma...djali i Faikut...

Emni i Faikut ishte i ndalum me u përmendë jo vetëm në shpinë e saj, por në shpinë e tanë familjarvë të ijes. Kurse te Ija, emni dhe vetë Faiku ishte shumë i randësishëm, për ‘te ai ishte familjari e krahu që i mungonte, kurse për pjestarët ishte njolla e ‘marres’ përballë shoqnisë.

(vazhdon)