Adem Gashi: Me u shue don me thanë me u ba mallëngjim
Po bisedonim me Hidën
(I ndrittë shpirti shkrimtares Hida Halimi)
si kot mori tërthor fjala
e zumë ngoje Zhorzh Batajin
e çuditshme ajo “Historia e syrit” –
i thashë,
le gjë pa lexuar ti? – ma priti
ohuuu
ç’është ajo fjalë, mike
brodha me “Ana Kareninën”
te çeçeni “Haxhi Murat” e “Ringjallja”
po ngela tek portat e “Lufta dhe paqja”
s’e beson, ngela si mumie, si gur
pos titullit s’e lexova kurrë
po bisedonim me Hidën, të mirën
dhe... biseda mbeti e pakryer
si leximi... i luftës
Gjamë e pakëndueme
po i thojsha nanës që m’ka dekë qëkur:
nanë moj, nanëloke
qysh s’u bana nji herë burrë
e m’i xjerr sytë prej koke
e m’i xjerr rropullitë prej barkut
e dritën e diellit ma mos me pamun
sutat e bardha të Shkodrës ditën q’i pashë
çika ramun n’Rashkë
m’u bamun gra t’xhinsit t’huej
e po i thojsha nanës
e nana gja s’më tha
veç u ba lot i nxim i t’zezës Shkodër
Para trupit të një gruaje
papritmas mori qielli flakë,
mori zjarr majëmali e fusha
zjarr mori qyteti e katundi e gëmusha
në zjarr u përzjarr ajri, udha
e morën nga zjarri lumenjtë, liqenet
pemët, perimet dhe shelgjet
ra zjarr pra
edhe në hapësirën e zhveshur të shpatit,
në trupin tënd e timin
u ndez dhe shtrati dhe oxhaku
u dogj gjithçka, dhe deti, dhe oqeani...
ah, harrojini të gjitha,
i paskam këmbyer sytë padashur
me sytë e një piromani
para trupit të një gruaje
Pa gjë, s'pa gjë hëna
po dalim nga shpella e mëkatit,
mike
lodhur ëmbël pas betejës mbytëse
pa fitues e të mundur
dy zogj çuditshëm çuçuritin
ç’ishte kjo orë dehëse e humbur
asnatasditës
dy zogj
si të rënë nga dega e drumollës
pas stuhisë
rënie e gjethes së fikut truphollës
truk-truk, truk-truk, zemra e vogël
rikthen ritmin
dalë shpellës së mëkatit, mike
syri i hënës pas reve e hijeve
Fushë e minuar
duket se hyra në fushë të minuar
një rruge të tërthortë
po lexoja vargjet e një poeteshe “të ndaluar”
ndal-ua-r, ndal, STOP
e detyruan, qe e shtrënguar
të më bënte BLLOK
mund të ishte kjo virxhinia wullf
ahmatova, cvetajeva, natali sarot
më erdhi së brendshmi një dhimbje pa lot
por... është shqipe
shqipe pra, bijë, grua, nënë e shqiptarit
me zjarrin e fatit që djeg nga brenda
hidhtas
si jetën e musine kokalarit
epo
kur hyn në fushë të minuar
mund të vrasësh, të të vrasin, të vritesh
ky është tagri i poezisë, s’ka ndryshe
Peizazh i fshehun
...harrue s’i kam jo
liqenat e Bjeshk’ve t’Nemuna
ato copa qjelle k’putun naltsish
jo harrue kurr as dal kujtese
njato pika loti perëndeshash
ngrimun e ba pika t’cemta vese
call m’u lamun freskut
Orë e Zana mali e bjeshke
po zbulimin e k'tij peizazhi
q’i bjen me kjen parriz i fshehun
mundet me e ba veç ndoj trim i çartun
dashnijet
Peizazh me fije bari
Male të mia, kodrina, fusha të mia
lëndina
Nën diell vere me vesën e sapoikur
nga fijet e barit,
s’e kam fjalën për figura poetike,
për vargjet e Uitmanit,
kur them TË MIA
s’e kam fjalën as për pronësi në kadastër,
është thjesht hareja, thirrja.
Flas për bukurinë, çdo gjë e pastër,
që bëhet pjesë dashurie e të gjithëve
derisa vjen qengji i bardhë i ëndrrave
dhe me dhëmbët qumështor përtyp maje të blerta
e më lëpin fytyrën.
Hapësira të mia e të tjerëve,
Peizazhe me fije bari,
Unë sjell këtu në çast nga përfytyrimet
një të dashur
dhe vdes or, vdes duke e puthur
i dehur për së mbari.
***
ma mori gruan Sharri plak
me të blertën shumë e me borën pak
e iu ktheva qytetit krye
gjithkund e askund
veç shfaqje vetmie
midis zhurmave e njerëzve të shumtë
Dritë, së paku më ço pak dritë
nga emri yt
me krah ëndrre e pagjumësie
të dal territ nga ky labirint
Lutem
vonë është vonë, po ikën mesnata
dritat u rralluan
një nga një po fikën në dritaret e pallateve
mbetën pak dhe yjet vagëlluar
në pezulin e qiellit
rralluar dritat gjithandej qytetit tim
lutem: ku janë ndezur ato
të mos jetë dhimbja mysafir
***
në tryezën e madhe të ditës
(të ditës njëzetekatërorëshe sa kap rrotullimi i planetit)
po i mbledh thërrmijat e vogla të dashurisë
në trajta petalesh
kaq gjë më mjafton të ndihem i lumtur
edhe në botën e Hadit
mbase në kujtimin e dikujt mbetëm flutur,
thërrmijë e tillë a veç petale
Se ku kam dëgjuar për sonatën pranverore
fryu era a ngrohu dielli
sidoqoftë, ishe e lumtur
çastet edhe mund të iknin
po s’kish çast të humbur
të rrëshqitën lulet nga fustani
dhe qe diçka e bukur
njëra syresh më ra qepallës
se mori krah e u bë flutur
epo, ku të shtyhem unë
me kohën, me diellin, me erën
mjaft që ma more dimrin,
tepër që ma dhe pranverën
Me u shue
i bjen me kjen diçka e ndezun me masë
si zjarri i Heraklitit
dhe papritmas mos me kjen
pra diçka e fikun
shëndrrue në përbamje e trajtë shpuze e hini
me nji fill me t’sosun tymi
me u shue
domethanë me u ba mallëngjim
qi djeg s'ftohti zemrën e tjetrit
***
tue kjen se m’g’zon g’zimi i të tjerëvet
e shpirtit m’vjen nji shend veret
m’ban me besue s’e nuk jam ai i keqi
tue kjen se mërzia e tjetrit
m’bahet vuejtje n’gjoks e n’grykë
m’ban me besue se kenka gjallë Njeriu
mbrenda meje
***
"Qesh mirë kush qesh i fundit" -
urtia thotë,
(me vajin s'po merrem)
Puth mirë kush puth i pari -
them unë
dhe kjo vlen vetëm për sot.
Më erdhi njëra krejt papritur,
krejt papritur iu vërsula
që të jem i pari me çdo kusht,
Ah, paska qenë gruaja!
***
Gentiana,
ti ke sy të bukur
(ç’po flas kot, për sytë e magjishëm
vetëm kaq mund të thuhet!?)
do të doja të isha Genti
përkulur, përulur e i mundur
nën Harkun e Triumfit
kaq, asgjë më shumë
vetëm për sytë e tu
trallisur e përhumbur
(Ndjesë të gjitha Gentianave
që i njoh e më njohin)
Gentiana II
ti ke sy të bukur, Gentiana, ke ngjyrë të bukur,
të bukur e ke aromën, Gentiana,
ti ma njom aortën para vdekjes
Alpeve shqiptare hedhur shtatin
në dy mijë metra lartësi mbidetare
ç’erëra fryjnë andej
në qiejt me vetëtima mbarsur
GENTIANA LUTEA, mbreti të dha emër
lule-bar për zemër
sy robërues e marramendës ke ti,
Gentiana,
je ti Gentiana a jote shemër
____________________________
(Ndjesë të gjitha Gentianave
që as i njoh as më njohin!)
Mëkati që u fal
Dil moj hënë e verdhë/ Grisja shaminë natës
Rrezja le të derdhë/ Gjumë në sy të plakës
Dil mor yll sygace/ Pafundit të qiellit
Kam hall me një mace/ Ç’po përlyhet miellit
Dil mor diell i zjarrtë/ Për vashën dhe djalin
Rrezja jote e artë/ Na e djegt-o gardhin
Ju dolët a s’dolët/ Perëndimi - Lindja
Na i ndërruakan rolet/ Na ndërruaka bindja
Se kur ata puthen/ Shkrin dhe bora në mal
Edhe ëndrrat mbruhen/ Një mëkat që u fal.
Rituali i vrasjes së fluturave
fillonte me ndjekje koti
rituali i çuditshëm i vrasjes së fluturave
tek pllaja me lule shtogu
akoma më e çuditshme
numri i viktimave trofe për mburrje
ja, i vrava pesë të bardha
tri të verdha, dy të kuqe
të zezat e të kaltrat qenë më të rralla
njërën me krah të lënduar
ia fala Dritës
se qe lule-dritë midis fëmijërisë së azdisur
e lënduar m’u duk edhe ajo atë ditë
në vend të gjakut pluhur i artë
na i ngjyente gishtërinjtë
pluhur që as sot nga mendja s’e heq
dhe them: sa sport i keq
riti i vrasjes së fluturave
Fleta e posedimit e Lahut
i varfër është Lahu
i skamur dhe i ndershëm sa s’ka
ditëve të rëndomta bën argat krahu,
me karrocë dore del ditën e pazarit
patundshmëria e tij
s’është veç sa e një breshke me rrashtën,
porse ka edhe vajzën, lule-vajzën
të mençur e të pashme
në truallin e vet është hu i ngulur
që nga Koha e Gurit
Lahu nga Llapi,
i lumtur sa s’ka dhe shumë i pasur
një botë të tërë në shpirtin kadastër
Molla e kuqe
ishte një mollë e kuqe diku
paj,
edhe mund të mos ketë qenë
veçse në kujtimet e vendësve të përzënë
të përndjekur
pikon gjak mallëngjimi
e mosharrese
Tridhjetë aspra
s’ka rëndësi shumë në janë shumë a pak
tridhjetë aspra
rëndësi ka shumë kur bien erë gjak
e bëhen të papastra
dhe mendja të ikën në një muzg të trishtë
në një lakmi të sëmurë
ka pak rëndësi në ka të bëjë me Krisht
me Shën Pjetër a Judë
...dhe zemërmjera edhe sot ndahet në ngastra
për tridhjetë aspra
konvertuar në lekë, euro, dollarë
njësoj të papastra
Ombrella blu
gruaja një të kuqe unë kam një të zezë
është fjala për ombrellë
kur bie shi përtej xhamave me mjegull
si një shqiponjë e ndukur
dukemi
nuk na mbulon dot as ombrella blu
me gjashtë yje flutur
deri në palcë ikim të qullur
silueta rrugës së humbur
a flamuj disfatash ditëkremteve me fanfare
më bëhet se tretemi në një gojë shpelle
që ngjan
me hartën e Kosovës
Në veten e parë
në natën pis të zezë
jam nisur drejt asaj shtëpie
ku ka një qiri të ndezur
nisur jam me agun e kaltëremtë
drejt një shpati të ftohtë
ku tymon një oxhak
drejt një maje të lart mali
jam nisur me hap
ku bora vetmon në bardhësinë e vet
kush më ngjit për mik këtij shtegu
vetminë ma vret
dhe bëhem shumës nga njëjësi
Marrëdhënie
marrë mallkimet me shumicë
me pakicë urimet
derisa më bëhen barrë e padurueshme
ditët, muajt e vitet
në hejbet mbi shpinë
doemos edhe diçka jap
në mos paça tjetër
diçka nga tepricat e mungesës
merr e jep
kështu ndërtohet një marrëdhënie
këmbimi a tregtie
veçse dashuria...
ah, ajo është bërthama divine
që shpërfill çdo kod ligjësie
Comments
Post a Comment